Tips bij een botbreuk
Bijna iedereen heeft het wel eens meegemaakt: een botbreuk aan je arm, been, schouder (sleutelbeen), vinger of enkel. Een ongeluk zit namelijk in een klein hoekje. Een verkeerde beweging bij het sporten, struikelen, een kind wat van een klimrek valt of een ongeluk in het verkeer. De meest voorkomende botbreuken zijn die aan onze armen of handen. Hiermee proberen we ons namelijk op te vangen tijdens een val, waardoor deze vaak de grootste klap krijgen. Gelukkig is het merendeel van de botbreuken goed te behandelen. Vaak een combinatie van een behandeling in het ziekenhuis om de breuk te doen herstellen en begeleiding van de fysiotherapeut om het proces te versnellen en het lichaam opnieuw aan te sterken. Als fysiotherapeuten hebben we dus vaak te maken met botbreuken. We krijgen hierbij vaak dezelfde vragen. Daarom geven we in dit blog een aantal tips.
De behandeling van een botbreuk
Breuken zijn er in allerlei soorten en maten. Daarom verschilt de behandeling ook per persoon en situatie. De meeste breuken kunnen gelukkig zonder operatie worden behandeld. Bij gecompliceerde breuken is een operatie noodzakelijk om de botten weer op de goede plaats te zetten, meestal met een stalen pin, plaatje of schroef. In bijna alle gevallen zal een dokter of chirurg het aangedane lichaamsdeel in het gips zetten. Afhankelijk van de breuk zal je twee tot zes weken in het gips moeten.
Bij breuken aan de schouder, arm of hand zal je in veel gevallen ook een mitella krijgen. Hiermee krijgt de arm rust en kun je deze omhoog houden, dit kan zwellingen voorkomen.
Rust is het belangrijkste in het herstel
Het genezingsproces van een botbreuk is een proces van een aantal weken. Het lichaam maakt bloedstolsels en bindweefselcellen aan op de aangedane plek. Vervolgens worden er door kalk nieuwe botcellen aangemaakt. Rust is echt het allerbelangrijkste bij een botbreuk. Je lichaam heeft de tijd gewoon nodig om dit proces te kunnen uitvoeren. Als je te snel weer te veel van je lichaam vraagt, zal het dit proces alleen maar in de weg staan. Waardoor het herstel juist langer duurt.
Hoe lang duurt het herstel van een botbreuk?
Het is natuurlijk heel erg afhankelijk van de ernst van de breuk. Het herstel van een botbreuk waar ook een operatie noodzakelijk was, zal langer duren dan een minder gecompliceerde breuk. Over het algemeen duurt het 6 tot 12 weken tot de nieuwe botcellen zijn aangemaakt. De breuk is dan genezen. Het herstel kan echter langer duren. Na genezing moeten namelijk de kracht in je arm of been opnieuw worden opgebouwd. Het hele herstelproces kan dus snel een paar maanden in beslag nemen.
Tips tegen de pijn
De breuk kan, met name in het begin, pijn doen. Hiervoor kun je natuurlijk paracetamol gebruiken. Heb je echt veel pijn of speelt de pijn plots weer op, dan is het beter om opnieuw contact op te nemen met je behandelend arts. Misschien is er namelijk meer aan de hand of zit het gips niet goed. Dit moet je altijd eerst laten checken. Ga in ieder geval niet in zulke gevallen, zonder advies, zwaardere pijnstillers gebruiken. Pijn is een signaal van je lichaam dat er iets misschien niet goed is.
Leven met gips
Gips is een uitstekende manier om de botbreuk te laten genezen. Het leven met gips kan echter soms wat lastig zijn. Zo mag gips absoluut niet nat worden. Douche dus met een plastic zak of vraag iemand om je te helpen. Leg het gips ook nooit op een harde ondergrond, maar leg er altijd een kussen onder. Verder horen we vaak dat mensen, wanneer ze jeuk hebben onder het gips, allerlei soorten scherpe voorwerpen gebruiken om te krabben. Denk aan een liniaal of breinaald. We raden aan dit absoluut niet te doen. Door deze voorwerpen kun je kleine wondjes maken onder je gips wat heel erg infectiegevoelig is. Heb je toch jeuk, gebruik dan een föhn met koude lucht. Dat werkt vaak ook heel goed!
Gezond eten tijdens een botbreuk
Gezond eten helpt je lichaam om de botbreuk sneller te doen herstellen. Vooral calcium is een belangrijke voedingsstof: dit is namelijk de bouwstof voor je botten. Volwassenen hebben gemiddeld een inname van 1000 mg calcium per dag nodig. Calcium vind je in zuivelproducten, groenten, noten en zaden. Een gevarieerde voeding, met per dag drie tot vier porties zuivel (schaaltje yoghurt, beker melk of een plak kaas) bevat voldoende calcium. Meer calcium innemen heeft geen extra effect.
Daarnaast is vitamine C belangrijk voor een goede weerstand en gezonde botten. Deze vind je in groente, fruit en aardappelen. Bij vrouwen wordt soms aangeraden om extra vitamine C te slikken bij een botbreuk. Overleg dit met je (huis)arts.
Bewegen tijdens een botbreuk
Van cruciaal belang is het om tijdens je herstel te blijven bewegen. Regelmatig bewegen of sporten versterkt je botten, voorkomt de kans op bepaalde aandoeningen en helpt je om stijfheid te voorkomen. Probeer tijdens de genezing te kijken welke bewegingen je kunt doen zonder dat je daar je gebroken lichaamsdeel bij nodig hebt. Als je bijvoorbeeld je arm gebroken hebt, kun je gerust een stukje rustig wandelen. We raden dan ook aan om minimaal 5 dagen in de week (maar het liefste elke dag) rustig te bewegen om je conditie op peil te houden.
Je kunt weer rustig gaan sporten vanaf twee weken nadat het gips is verwijderd. Maar: luister goed naar de signalen van je lichaam en bouw het rustig op. Bij twijfel, liever nog even wachten.
Fysiotherapie bij een botbreuk
Een fysiotherapeut wordt vaak ingeschakeld op het moment dat het gips verwijderd wordt. Je zult dan namelijk merken dat je kracht in dit lichaamsdeel sterk verminderd of zelfs helemaal weg is. Om dit krachtverlies terug te krijgen, moet je bepaalde oefeningen doen. Een fysiotherapeut weet precies welke oefeningen wel of niet geschikt zijn in jouw situatie. De breuk is namelijk nog steeds in herstel dus het is van belang om enkel de juiste oefeningen te doen. Door de oefeningen bouw je bovendien sterkere spieren op wat de kans op een breuk in de toekomst kan verkleinen.
Een fysiotherapeut kan ook samen met jou kijken wat we kunnen doen om toekomstige problemen te voorkomen. Zo kunnen we samen met jou kijken naar manieren om ongelukken in huis te voorkomen. Dit valt onder valpreventie. Meer hierover lees je in ons eerdere blog ‘Valpreventie: tips om vallen te voorkomen‘.
Fysiopark Uden
Heb je vragen over oefeningen of ben je op zoek naar een fysiotherapeut die je kan ondersteunen bij je botbreuk? Neem dan contact met ons op. Fysiopark is gevestigd in Uden, Noord-Brabant.